Βιταμίνη D & Χρόνιες Παθήσεις
Οι πολλαπλές επιδράσεις της βιταμίνης D σε χρόνια προβλήματα:
Από τη μείωση της υπεροξείδωσης των λιπιδίων μέχρι τα ενημερωμένα στοιχεία από κλινικές μελέτες
Η βιταμίνη D είναι μια λιποδιαλυτή βιταμίνη που αντιπροσωπεύεται από δύο σχετικές μορφές, τη χοληκαλσιφερόλη (βιταμίνη D3) και την εργοκαλσιφερόλη (βιταμίνη D2), και οι δύο μορφές μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την αντιμετώπιση ή την πρόληψη της ραχίτιδας.
Αυτές παράγονται από την 7-δεϋδροχοληστερόλη, γνωστή σαν προβιταμίνη D, που ενεργοποιείται σε βιταμίνη D με την υπεριώδη ακτινοβολία του ήλιου, στο δέρμα. Αυτές οι στερόλες στη συνέχεια μεταφέρονται στο ήπαρ, όπου υφίστανται την πρώτη-υδροξυλίωση (σε 25-OH βιταμίνη D) και στη συνέχεια στους νεφρούς, όπου υφίστανται μια δεύτερη υδροξυλίωση για την πλήρως ενεργή μορφή την 1,25-διυδροξυχοληκαλσιφερόλη (καλσιτριόλη) και την 1,25-διυδροξυεργο-καλσιφερόλη.
Οι άνθρωποι συνθέτουν επαρκείς ποσότητες της βιταμίνης D όταν εκτίθενται επαρκώς στο ηλιακό φως. Επιπλέον, η βιταμίνη D δρα περισσότερο σαν ορμόνη παρά σαν βιταμίνη, δεσμευόμενη σε συγκεκριμένους κυτταροπλασματικούς υποδοχείς, που βρίσκονται κυρίως στα εντερικά επιθηλιακά κύτταρα και στα οστεοκύτταρα, καθώς και σε πολλούς άλλους ιστούς, συμπεριλαμβανομένων των αιμοποιητικών κυττάρων, των τριχοθυλακίων, του λιπώδους ιστού, των μυών και του εγκεφάλου.
Μετά τη δέσμευση στους κυτοσολικούς υποδοχείς της, η 1,25(OH)2D μεταφέρεται στον πυρήνα, όπου το σύμπλεγμα βιταμίνης-υποδοχέα αλληλοεπιδρά με το DNA και ρυθμίζει την έκφραση των γονιδίων για να αυξήσει την πρόσληψη ασβεστίου.
Οι πιο σημαντικές επιδράσεις της βιταμίνης D είναι η απορρόφηση του ασβεστίου και η οστική απορρόφηση. Ωστόσο, ασκεί πολλές άλλες επιδράσεις, οι κλινικές επιπτώσεις των οποίων δεν είναι ακόμη πλήρως γνωστές. Η βιταμίνη D εμπλέκεται σε πολλές φυσιολογικές διεργασίες και οι συμβατικές δόσεις της βιταμίνης D είναι καλά ανεκτές, χωρίς σημαντικές ανεπιθύμητες ενέργειες.
Πραγματοποιήσαμε μια συστηματική ανασκόπηση τόσο των μελετών παρατήρησης, όσο και των παρεμβατικών μελετών για την ολοκληρωμένη αξιολόγηση των επιδράσεων της πρόσληψης βιταμίνης D σε χρόνια προβλήματα.
Η βιταμίνη D είναι μια λιποδιαλυτή βιταμίνη που δρα σαν στεροειδής ορμόνη και η κύρια πηγή της είναι η επαγόμενη από την UVB μετατροπή της 7-δεϋδροχοληστερόλης σε Βιταμίνη D στο δέρμα. Οι δευτερεύουσες πηγές περιλαμβάνουν τις τροφές που περιέχουν βιταμίνη D καθώς και τα συμπληρώματα διατροφής.
Ανεξάρτητα από την πηγή, η βιταμίνη D υφίσταται πολλαπλές αντιδράσεις υδροξυλίωσης μέχρι να βρεθεί στη δραστική της μορφή, την 1,25-διυδροξυβιταμίνη D, η οποία μπορεί να ασκήσει τα βιολογικά αποτελέσματα.
Οι περισσότερες από τις βιολογικές δραστηριότητες αυτής της στεροειδούς ορμόνης ασκούνται με τη σύνδεση με τους υποδοχείς της βιταμίνης D. Οι VDR (υποδοχείς της βιταμίνης D) ανήκουν στους πυρηνικούς υποδοχείς για τις στεροειδείς ορμόνες που λειτουργούν σαν παράγοντες μεταγραφής που ενεργοποιούνται από συνδέτες, ρυθμίζοντας έτσι την έκφραση των γονιδίων. Αν και οι VDR εκφράζονται κυρίως στο λεπτό έντερο, τα οστά και τα νεφρά, όργανα που είναι ευαίσθητα στη βιταμίνη D λόγω του κεντρικού της ρόλου στην ομοιόσταση του ασβεστίου, αυτοί οι υποδοχείς έχουν ακόμη βρεθεί και σε άλλους ιστούς και όργανα, συμπεριλαμβανομένου του δέρματος καθώς και σε ορισμένους κυτταρικούς τύπους του ανοσοποιητικού συστήματος, υποδηλώνοντας την επίδραση της βιταμίνης D στην ανοσολογική απόκριση σε διάφορα προβλήματα.
Το πιο σημαντικό, μια πρόσφατη μετα-ανάλυση αποκάλυψε ότι, η από του στόματος χορήγηση της βιταμίνης D μειώνει τα επίπεδα της MDA (μαλονικής διαλδεύδης) στο πλάσμα, ενός δείκτη της υπεροξείδωσης των λιπιδίων, σε δόσεις των 2500 και 5000 IU ημερησίως.
Η παρούσα εργασία στοχεύει να επιστήσει την προσοχή της επιστημονικής κοινότητας στη χρήση της βιταμίνης D στην κλινική πράξη σε ανθρώπους με και χωρίς χρόνια προβλήματα. Για το σκοπό αυτό, συγκεντρώσαμε διαθέσιμα δεδομένα σχετικά με τις πολλαπλές επιδράσεις της χορήγησης της βιταμίνης D. Οι παρατηρήσεις που περιγράφονται εδώ θα μπορούσαν να συμβάλουν σημαντικά στη γνώση της βιταμίνης D και των ευεργετικών της επιδράσεων.
Story Source:
Berretta, M.; Quagliariello, V.; Bignucolo, A.; Facchini, S.; Maurea, N.; Di Francia, R.; Fiorica, F.; Sharifi, S.; Bressan, S.; Richter, S.N.; et al. The Multiple Effects of Vitamin D against Chronic Diseases: From Reduction of Lipid Peroxidation to Updated Evidence from Clinical Studies. Antioxidants 2022, 11, 1090. [https://doi.org/10.3390/ antiox11061090] Published: 30 May 2022