Λίπος στο συκώτι και Διατροφικές Επιλογές

Μία διατροφή υψηλή σε φρουκτόζη και υψηλή σε λιπαρά καταστρέφει τα μιτοχόνδρια του ήπατος

 

 

Οι ερευνητές στο Joslin Diabetes Center έχουν διαπιστώσει ότι τα υψηλά επίπεδα φρουκτόζης στη διατροφή εμποδίζουν την ικανότητα του ήπατος να μεταβολίσει σωστά το λίπος. Αυτό το αποτέλεσμα αφορά ειδικά τη φρουκτόζη.

 

Πράγματι, εξίσου υψηλά επίπεδα γλυκόζης στη διατροφή βελτιώνουν πραγματικά τη λειτουργία καύσης λίπους του ήπατος. Αυτό εξηγεί γιατί η υψηλή διατροφική φρουκτόζη έχει περισσότερες αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία από ό, τι η γλυκόζη, παρόλο που έχουν το ίδιο θερμιδικό περιεχόμενο.

 

«Αυτή είναι μια, από μια σειρά μελετών που έχουμε κάνει σχετικά με το ρόλο που διαδραματίζει η υψηλή φρουκτόζη στη διατροφή όσον αφορά την αντίσταση στην ινσουλίνη και το μεταβολικό σύνδρομο», σημειώνουν ο C. Ronald Kahn, του Joslin και η Mary K. Iacocca, Καθηγήτρια Ιατρικής στην Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ στην μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Cell Metabolism.

 

 

 

Η φρουκτόζη κάνει το συκώτι να συσσωρεύει λίπος

 

Λειτουργεί σχεδόν σαν να προσθέτετε περισσότερο λίπος στη διατροφή. Αυτό έρχεται σε αντίθεση με την επίδραση της προσθήκης περισσότερης γλυκόζης στη διατροφή, γεγονός που προάγει την ικανότητα του ήπατος να καίει λίπος και συνεπώς καθιστά πραγματικά πιο υγιή τον μεταβολισμό.

 

«Το πιο σημαντικό συμπέρασμα αυτής της μελέτης είναι ότι, η υψηλή φρουκτόζη στη διατροφή είναι κακή», λέει ο Δρ Kahn.

 

Δεν είναι κακό επειδή είναι περισσότερες οι θερμίδες, αλλά επειδή έχει επιπτώσεις στο μεταβολισμό του ήπατος και τον χειροτερεύει στην καύση του λίπους. Σαν αποτέλεσμα, η προσθήκη φρουκτόζης στη διατροφή κάνει το ήπαρ να αποθηκεύει λίπος και αυτό είναι κακό και για το ήπαρ αλλά εξίσου κακό και για το μεταβολισμό ολόκληρου του σώματος. Το εντυπωσιακό είναι ότι, όταν αλλάζετε τη ζάχαρη στη διατροφή, και από τη φρουκτόζη πηγαίνετε στη γλυκόζη, ακόμα κι αν και τα δύο θερμιδικά είναι ισοδύναμα, η γλυκόζη δεν έχει αυτό το αποτέλεσμα. Σε κάθε περίπτωση, ο συνολικός μεταβολισμός είναι κάπως καλύτερος από ό,τι αν βρισκόταν σε απλή διατροφή με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά.

  

Σε αυτή τη μελέτη θέλαμε να καταλάβουμε σε μηχανιστικό επίπεδο πώς αυτό θα μπορούσε να είναι εφικτό

 

Σε μια σειρά μελετών σε πειραματόζωα, οι ερευνητές του Joslin συνέκριναν τις επιδράσεις στο μεταβολισμό έξι διαφορετικών διαιτολογίων:

• κανονική διατροφή,
• διατροφή με υψηλή φρουκτόζη,
• διατροφή με υψηλή γλυκόζη,
• διατροφή με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά,
• διατροφή με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά και με υψηλή φρουκτόζη
• διατροφή με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά και υψηλή περιεκτικότητα σε γλυκόζη.

 

 

 

Οι ερευνητές ανέλυσαν διάφορους γνωστούς δείκτες λιπώδους ήπατος για να προσδιορίσουν τα αποτελέσματα κάθε διατροφής

 

Για παράδειγμα, εξέτασαν τα επίπεδα των ακυλοκαρνιτινών στα κύτταρα του ήπατος. Οι ακυλοκαρνιτίνες παράγονται όταν το ήπαρ καίει λίπη. Τα υψηλά επίπεδα αυτών είναι ένα κακό σημάδι, καθώς σημαίνει ότι υπάρχει πολύ λίπος στο συκώτι που καίγεται.

 

Οι ακυλοκαρνιτίνες ήταν οι υψηλότερες στα ζώα στη διατροφή με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά και υψηλή φρουκτόζη. Ήταν χαμηλότερη στη διατροφή με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά συν γλυκόζη απ' ό,τι στην απλή δίαιτα με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά, η οποία αντανακλούσε προηγούμενα ευρήματα παρατήρησης και έδειξε ότι, η γλυκόζη πραγματοποίησε βοηθητική δράση στην καύση του λίπους σε αυτά τα ζώα.

 

Παρακολούθησαν επίσης τη δραστικότητα ενός κρίσιμου ενζύμου για την καύση του λίπους που είναι γνωστό ως CPT1a. Στην περίπτωση της CPT1a, όσο υψηλότερα είναι τα επίπεδα τόσο καλύτερα (γιατί δείχνουν ότι τα μιτοχόνδρια εκτελούν σωστά τις εργασίες καύσης του λίπους).

 

Ωστόσο, στη δίαιτα με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά και φρουκτόζη, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι, τα επίπεδα της CPT1a είναι χαμηλά και η δραστηριότητά τους ήταν πολύ χαμηλή, πράγμα που σημαίνει ότι τα μιτοχόνδρια δεν μπορούν να λειτουργήσουν σωστά.

 

Αυτό οδήγησε τους ερευνητές να ερευνήσουν τα ίδια τα μιτοχόνδρια. «Όταν τα μιτοχόνδρια είναι υγιή, έχουν ένα ωραίο ωοειδές σχήμα» λέει ο Δρ Kahn.

 

Στην ομάδα με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά και φρουκτόζη, αυτά τα μιτοχόνδρια είναι κατακερματισμένα και δεν είναι σε θέση να καίνε το λίπος,  όπως και τα υγιή μιτοχόνδρια.

 

Ωστόσο, κοιτάζοντας στην ομάδα της διατροφής με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά και γλυκόζη, αυτά τα μιτοχόνδρια φαίνονται πιο φυσιολογικά, επειδή καίνε κανονικά το λίπος.

 

Αυτά τα ευρήματα, σε συνδυασμό με άλλους δείκτες που παρακολούθησαν, απέδειξαν ότι, τόσο οι δίαιτες με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά, όσο και υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά μαζί με την φρουκτόζη βλάπτουν τα μιτοχόνδρια και διευκολύνουν το συκώτι να συνθέτει και να αποθηκεύει λίπος αντί να το καίει.

 

Ο Δρ. Kahn και οι συνεργάτες του σχεδιάζουν ότι, η ανάπτυξη ενός φαρμάκου που εμποδίζει το μεταβολισμό της φρουκτόζης θα μπορούσε να αποτρέψει τις αρνητικές δράσεις της φρουκτόζης και να βοηθήσει στην πρόληψη του λιπώδους ήπατος και των δυσμενών μεταβολικών συνεπειών της, συμπεριλαμβανομένης της μειωμένης ανοχής στη γλυκόζη και του διαβήτη τύπου 1.

 

 

---

Πηγές / Βιβλιογραφικές Αναφορές:

Joslin Diabetes Center. "High-fructose and high-fat diet damages liver mitochondria: Increases fatty-liver disease risk and metabolic syndrome."
ScienceDaily, 1 October 2019.